Το «Εν δυνάμει», σύμφωνα με το λεξικό, χρησιμοποιείται «για κάποιον ή κάτι που, ενώ δεν είναι τώρα, είναι δυνατόν να γίνει ή να αποτελέσει κάτι στο μέλλον».

 

Μια κρυμμένη, λανθάνουσα δυνατότητα φανερώνει, λοιπόν. Από εδώ παράγεται το ρήμα «ενδυναμώνω» και η «ενδυνάμωση», που δεν είναι τίποτε άλλο από την ισχυροποίηση και μεταφορικά την ενθάρρυνση, το να αποκτά κάποιος/α εμπιστοσύνη στον εαυτό του/της.

Η μικρή αυτή λεξικολογική περιήγηση αποτυπώνει τον πυρήνα της δουλειάς της ομώνυμης ομάδας, που από την έδρα της, στη Θεσσαλονίκη, βρίσκεται στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών παρουσιάζοντας την παράσταση Το άλλο σπίτι, μέχρι τις 24 Ιανουαρίου.

Πρόκειται για μια ιδιαίτερη δουλειά μιας εξίσου ιδιαίτερης ομάδας, που αποτελείται, σχεδόν εξίσου, από ανθρώπους με και χωρίς αναπηρία, όλους ερασιτέχνες ηθοποιούς, που όμως ενεργοποιεί, σε μια παράσταση απολύτως επαγγελματική, η σκηνοθέτις Ελένη Ευθυμίου.

Στον πυρήνα της, αποτέλεσμα πολύμηνης ερευνητικής δουλειάς, οι εμπειρίες των μελών της και άλλων ανθρώπων, που καταγράφηκαν μέσω συνεντεύξεων, γύρω από την έννοια «σπίτι», «προσωπικός χώρος», «αυτονομία». Μαζί η σχέση με τον «άλλο», τον «διαφορετικό» και το δικαίωμα των ανθρώπων με αναπηρία να βιώνουν τη διαφορετικότητά τους: «Αν ήμασταν ίδιες, όλοι θα προσπαθούσαν να μας χωρίσουν» λέει μιλώντας για την αδελφή της που πάσχει από σύνδρομο Down η χωρίς αναπηρία δίδυμή της.

Μιλώντας για το «σπίτι», τα μέλη της ομάδας αναφέρονται σε σχέσεις ανθρώπων, σχέσεις που αποτυπώνονται στον χώρο: «Το σπίτι μου είμαι εγώ» ακούμε. Αυτό μπορεί να είναι ένα «χρυσό κλουβί», όπου η υπερπροστατευτικότητα πνίγει κάθε δυνατότητα αυτονομίας, μπορεί όμως να είναι και ένα ίδρυμα, όπου πολλές φορές «παρκάρονται» άνθρωποι με αναπηρίες. Σε ένα επεισόδιο, μιλώντας για κάποιον που «κάνει φασαρία και αναστατώνει τη γειτονιά», «το σκάει απ' το σπίτι και χάνεται στο πάρκο», δεν αντιλαμβάνεσαι από την πρώτη στιγμή αν πρόκειται για σκυλί ή για παιδί, μέχρι που, την ώρα της εισαγωγής του στο ίδρυμα, ανατριχιάζεις κατανοώντας για ποιον γινόταν λόγος...

Η αφήγηση, που πια αφορά τους φόβους των ανθρώπων με αναπηρίες, κορυφώνεται με την επίσκεψη στο ψυχιατρείο, η οποία δομείται από μικρούς διαλόγους ανάμεσα σε έναν «υγιή» κι έναν «ασθενή», ρόλοι που ερμηνεύονται αδιαφοροποίητα από ηθοποιούς με και χωρίς αναπηρία.

Σε αυτήν τη σκηνή, που δίνεται με εξαιρετική ευρηματικότητα, οι τρόφιμοι αποτελούνται από «ασθενείς» κάθε είδους, που βιώνουν τον εγκλεισμό και την ιδρυματοποίηση, αλλά και τη φαρμακευτική καταστολή, που αποδίδεται με ένα ευφυές «χορικό των φαρμάκων», όπου οι στίχοι δεν είναι τίποτε άλλο από ονομασίες σκευασμάτων. Η σκηνή αυτή ολοκληρώνεται με την έξοδο όλου του θιάσου, μαζί με τα σκηνικά αντικείμενα, από την αίθουσα, μια έξοδο προς την αποασυλοποίηση, προς τη ζωή...

Η Ελένη Ευθυμίου και όλα τα μέλη της ομάδας έδωσαν μια παράσταση με ιδιαίτερα γρήγορους ρυθμούς (κινησιολογία - χορογραφία: Μ. Βασιλάκου, Β. Κοτσάλου), πολύ καλή χρήση του βίντεο (Δημήτρης Ζάχος) εκεί που ήταν απαραίτητο για να δώσει βάθος ή να σχολιάσει την εμπειρία και εξαιρετικό χειρισμό των σκηνικών αντικειμένων (Richard Anthony).

Το Άλλο σπίτι αποτελεί "συνέχεια" του Ο άνθρωπος ανεμιστήρας ή Πώς να ντύσετε έναν ελέφαντα, έργο που παρακολουθήσαμε πέρσι το καλοκαίρι χάρη στη διορατικότητα και την ευαισθησία του Φεστιβάλ Αθηνών, ενώ ήδη η ομάδα σχεδιάζει την επόμενη δουλειά της, η οποία θα ολοκληρώσει την τριλογία αυτή.

 Σπύρος Κακουριώτης

Πηγή: avgi.gr